5 Γυναίκες που άλλαξαν τον κόσμο

Ακούω γύρω μου πολλές φορές τη φράση “εγώ θα αλλάξω τον κόσμο;” ή “ο κόσμος δεν αλλάζει με μια μόνο κίνηση”. Αν κοιτάξουμε όμως πίσω στο παρελθόν θα δούμε μικρές πράξεις ανθρώπων που όταν έλαβαν χώρα κανείς δεν πίστεψε ότι κάτι θα αλλάξει όμως αυτές οι μικρές πράξεις στάθηκαν αφορμή ώστε να γίνουν ριζικές αλλαγές που σημάδεψαν την ιστορία.

Η σημερινή μέρα είναι αφιερωμένη στους αγώνες που δόθηκαν από γυναίκες ανά τον κόσμο πολλά χρόνια πριν, προκειμένου να χαίρουν ίσης αντιμετώπισης με τους άντρες.
Αγώνες από γυναίκες που δεν βολεύτηκαν με όσα είχαν, δεν θεώρησαν δεδομένη την κατάσταση που επικρατούσε και προσπάθησαν να την αλλάξουν. Η σημερινή ημέρα είναι αφιερωμένη σε γυναίκες που έγραψαν ιστορία, ώστε εμείς σήμερα να μπορούμε να σπουδάζουμε, να δουλεύουμε, να διασκεδάζουμε, να έχουμε εκλογικά δικαιώματα και πολλά ακόμη τα οποία σήμερα θεωρούνται αυτονόητα.

Πάμε λοιπόν να δούμε μαζί 5 γυναίκες που με τόλμη και πείσμα κατάφεραν να αλλάξουν τον κόσμο!

1. Emmeline Pankhurst (1858-1928)

Ήταν Βρετανίδα ακτιβίστρια που αφιέρωσε τη ζωή της στον αγώνα για τα δικαιώματα των γυναικών. Ηγέτιδα του κινήματος του σουφραζέτων, είχε ενεργό δράση στις διαδηλώσεις περί κατοχύρωσης του δικαιώματος της ψήφου των γυναικών. Οι τακτικές της θεωρήθηκαν κάπως ακραίες καθώς περιελάμβαναν απεργίες πείνας, πρόκληση φθοράς σε κτήρια καθώς και εμπρησμό. Η δράση της ωστόσο έπαιξε σημαίνοντα ρόλο στη κατοχύρωση του δικαιώματος ψήφου των γυναικών. Η ίδια δεν έζησε να απολαύσει τους καρπούς των κόπων της καθώς απεβίωσε λίγες εβδομάδες πριν ψηφιστεί στη Βρετανία το δικαίωμα ψήφου σε γυναίκες άνω των 21 ετών. Το 1999 το περιοδικό Times την κατέταξε στη λίστα με “τα 100 σπουδαιότερα πρόσωπα του 20ου αιώνα”

2.Annete Kellerman (1887-1975)

Γεννημένη στην Αυστραλία, η Ανέτ Κέλερμαν διαγνώστηκε στα 6 της από μια πάθηση στα πόδια. Προκειμένου να δυναμώσει τα πόδια της, οι γονείς της, την έστρεψαν στη κολύμβηση. Μέχρι τα 15 της όχι μόνο το πρόβλημα της εξαφανίζεται αλλά η ίδια κερδίζει τίτλους σε αγώνες. Ήταν η πρώτη γυναίκα που το 1907 έκανε την εμφάνισή της σε παραλία της Βοστώνης με ένα τολμηρότατο για την εποχή ολόσωμο μαγιό! Το 1907 οι γυναίκες απαγορεύονταν να φοράνε μαγιό! Φορούσαν ένα μακρύ φόρεμα από βαρύ ύφασμα το οποίο δεν γινόταν διάφανο όταν βρεχόταν καθώς και κολάν μέχρι τους αστραγάλους ώστε να μην αφήσουν ούτε ένα σημείο του σώματος εκτεθειμένο, κάτι που καθιστούσε αδύνατο το ενδεχόμενο κολύμβησης. Η Ανέτ Κέλερμαν όμως τόλμησε το αδιανόητο για εκείνη την εποχή. Φυσικά η κίνηση αυτή λογοκρίθηκε και η ίδια κατηγορήθηκε για προσβολή της δημόσιας αιδούς. Στο δικαστήριο υποστήριξε πως χρειαζόταν να φορέσει κάτι πιο βολικό για να επιδοθεί στο άθλημα που τόσο αγαπούσε. Ο δικαστής την αθώωσε και της σύστησε να φοράει ένα μακρύ κολάν ώστε να μη φαίνονται τα πόδια της. Η κίνηση αυτή της Ανέτ ενέπνευσε γυναίκες της εποχής να υιοθετήσουν το παράδειγμα της και να φορέσουν για πρώτη φορά μαγιό! Η ίδια λίγα χρόνια μετά ίδρυσε έναν οίκο μόδας όπου σχεδίαζε γυναικεία ολόσωμα μαγιό!

3.Rosa Parks (1913-2005)

Αμερικανίδα ακτιβίστρια και υπέρμαχος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η Ρόζα Πάρκς θα μείνει στην ιστορία για μια απλή πράξη που στάθηκε αφορμή να ξεσηκωθεί κύμα αντιδράσεων και να αλλάξει την ροή της ιστορίας. Ήταν 1 Δεκεμβρίου του 1955, η Ρόζα Πάρκς επιστρέφει από τη δουλειά της ως μοδίστρα και επιβαίνει σε ένα λεωφορείο στο Μοντγκόμερι της Αλαμπάμα. Η τότε πολιτική των μέσων μαζικής μεταφοράς ήταν οι έγχρωμοι επιβάτες να επιβιβάζονται από τις πίσω πόρτες, να κάθονται στις πίσω θέσεις του λεωφορείου ξεχωριστά από τους λευκούς καθώς και να παραχωρούν τη θέση τους σε λευκούς πολίτες. Όταν επιβιβάζονται 3 λευκοί άντρες ο οδηγός προτρέπει τους έγχρωμους επιβάτες να παραχωρήσουν τις θέσεις τους. Η Ρόζα Πάρκς αρνείται να σηκωθεί και να παραχωρήσει τη θέση της. Ο οδηγός καλεί την αστυνομία , την κατεβάζουν δια της βίας οι αστυνομικοί όπου και συλλαμβάνεται για παραβίαση των νόμων. Η ενέργεια αυτή θα οδηγήσει λίγες μέρες μετά σε μια θύελλα αντιδράσεων που θα καταλήξει στο μποϊκοτάζ των αφροαμερικανών στις λεωφορειακές γραμμές. Ένα μποϊκοτάζ που κράτησε 381 μέρες, γονάτισε οικονομικά το σύστημα μεταφορών και ανέδειξε έναν από τους διοργανωτές του σε μια από τις μεγαλύτερες φιγούρες του αγώνα κατά των φυλετικών διακρίσεων, τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ! Λίγο καιρό μετά, το ανώτατο δικαστήριο έκρινε ότι οι νόμοι περί φυλετικού διαχωρισμού στο Μοντγκόμερι είναι αντισυνταγματικοί. Της απονεμήθηκαν μετάλλια για τον αγώνα της κατά του ρατσισμού. Η ίδια στην αυτοβιογραφία της δήλωσε

«Όλοι λένε ότι δεν άφησα τη θέση μου, επειδή ήμουν κουρασμένη, αλλά αυτό δεν είναι αλήθεια. Δεν ήμουν κουρασμένη σωματικά (…) είχα κουραστεί να υποχωρώ»

Τέλος ήταν η πρώτη γυναίκα της οποίας η σωρός εκτέθηκε σε λαϊκό προσκύνημα.

4. Kathrine Switzer (1947-σήμερα)

Το ημερολόγιο δείχνει 19 Απριλίου του 1967, ο καιρός είναι βροχερός, έχει κρύο και οι αθλητές του μαραθωνίου της Βοστώνης φοράνε μακριές φόρμες, κουκούλες και κασκόλ, ανάμεσά τους η πρώτη γυναίκα που θα τρέξει ποτέ σε μαραθώνιο η Κάθριν Σουίτσερ. Μέχρι το 1972 απογορεύονταν στις γυναίκες να πάρουν μέρος σε μαραθώνιο καθώς επικρατούσε η άποψη ότι δεν είναι ικανές να διανύσουν τόσο μεγάλες αποστάσεις. Η Σουίτσερ προπονήθηκε σκληρά για κάτι που αγαπούσε και διεκδίκησε το δικαίωμα της για συμμετοχή στο μαραθώνιο. Μέχρι εκείνη τη στιγμή καμία γυναίκα δεν είχε λάβει επίσημα μέρος σε τέτοια διοργάνωση.

«Ελέγξαμε το βιβλίο κανόνων και τη φόρμα συμμετοχής. Δεν υπήρχε τίποτα για το φύλο στον μαραθώνιο. Συμπλήρωσα τον αριθμό μου, κατέβαλα μετρητά 3 δολάρια ως τέλος εισόδου, υπέγραψα το όνομά μου ως «KV Switzer» και πήγα στο ιατρείο του πανεπιστημίου για να πάρω πιστοποιητικό φυσικής κατάστασης» αφηγείται η ίδια.

Μαζί της έτρεχαν ο προπονητής της Άρνι Μπριγκς και ο σύντροφός της Τομ Μίλερ.
Λίγα χιλιόμετρα παρακάτω ένα λεωφορείο τους πλησιάζει και μόλις ο διοργανωτής των αγώνων που επέβαινε αντιλήφθηκε ότι έτρεχε μία γυναίκα ανάμεσα στους διαγωνιζόμενους κατέβηκε προσπαθώντας να την εμποδίσει. Κυριολεκτικά της επιτέθηκε τραβώντας την από τους ώμους και της φώναξε “εξαφανίσου από τον αγώνα και δώσε μου αυτούς τους αριθμούς” Πλήθος δημοσιογράφων που παρευρίσκονταν κατέγραψαν τη σκηνή, οι εικόνες από τότε έχουν κάνει το γύρο του κόσμου.
Ο προπονητής και ο φίλος της αντέδρασαν, εμπόδισαν τον διοργανωτή φωνάζοντας στη Κάθριν να συνεχίσει να τρέχει. Μετά από μια δεύτερη απόπειρα να την εμποδίσει τελικά τα παράτησε.

«θα τελειώσω αυτόν τον αγώνα με τα χέρια ή με τα γόνατά μου αν χρειαστεί γιατί αν δεν τον ολοκληρώσω τότε όλοι θα πιστέψουν οτι οι γυναίκες δεν μπορούν να τα καταφέρουν και δεν τους αξίζει να βρίσκονται εδώ»

Κάθριν Σουίτσερ απευθυνόμενη στον προπονητή της

Κατάφερε να τερματίσει σε χρόνο 4ώρες και 20 λεπτά…
Έγινε η πρώτη γυναίκα που έλαβε επίσημα μέρος σε μαραθώνιο και 5 χρόνια μετά επισημοποιήθηκε το δικαίωμα να συμμετέχουν σε μαραθώνιο όλες οι γυναίκες.
Ο πρώτος μαραθώνιος στην Ελλάδα όπου συμμετείχαν επίσημα γυναίκες έλαβε χώρα το 1974.

5.Margaret Sanger (1879-1966)

Η Μάργκαρετ Σάνγκερ ήταν Αμερικανίδα ακτιβίστρια αντισύλληψης! Ως νοσηλεύτρια προωθούσε μέσω των κειμένων της την ενημέρωση των γυναικών για την αντισύλληψη και προσπάθησε να ενημερώσει τις γυναίκες για το δικαίωμα τους στην άμβλωση σε μια περίοδο που οι αμβλώσεις στην Νέα Υόρκη ήταν παράνομες και πραγματοποιούνταν σε χώρους χωρίς τα προβλεπόμενα μέτρα υγιεινής. Συνελήφθη γι’ αυτές τις απόψεις, απειλήθηκε ακόμα και η ζωή της. Για τον λόγο αυτό αναγκάστηκε να διαφύγει για ένα διάστημα στη Μ.Βρετανία. Όταν επέστρεψε πίσω στη Ν.Υόρκη άνοιξε την πρώτη κλινική αντισύλληψης στις Η.Π.Α!
Η Μάργκαρετ Σάνγκερ υποστήριζε πως είναι αναφαίρετο δικαίωμα της κάθε γυναίκας να αποφασίσει πότε και αν θα γίνει μητέρα. Κάτι που ακόμα προσπαθούμε να χωνέψουμε σαν κοινωνία ακόμα και στον δυτικό κόσμο. Στη χώρα μας άλλωστε πριν κάποιους μήνες ακυρώθηκε λόγω αντιδράσεων το κατάπτυστο “σεμινάριο γονιμότητας”. Φαίνεται ότι 140 χρόνια πριν, μια γυναίκα είχε πιο καθαρή κρίση για τον ρόλο της γυναίκας στη κοινωνία απ’ ότι πολλοί έχουν σήμερα. Δυστυχώς υπάρχουν ακόμα αντιλήψεις που θεωρούν τις γυναίκες μια μηχανή παραγωγής παιδιών χωρίς ενεργό ρόλο στη κοινωνία και στον εργασιακό χώρο.

Σήμερα λοιπόν έχουμε το δικαίωμα να ψηφίζουμε, να φοράμε μαγιό, να τρέχουμε σε μαραθώνιο αν θέλουμε, να μπορούμε να αποφασίσουμε για το αν θα γίνουμε μητέρες ή όχι γιατί κάποιες άλλες γυναίκες πάλεψαν γι αυτά τα δικαιώματα που κάποτε θεωρούνταν αδιανόητα.

Ο κόσμος μπορεί να μην αλλάζει από μια μόνο πράξη, μια μικρή πράξη όμως είναι η αφετηρία της αλλαγής του. Και αν θεωρήσουμε ως υποχρέωση μας να αφήσουμε τον κόσμο λίγο καλύτερο από ότι τον βρήκαμε ας τον γεμίσουμε με μικρές πράξεις που αύριο μπορεί να τον αλλάξουν!